en aan welke men het Gezag toevertrouwt. Maar onder de Christenen, welk eene Secte beftaat 'er by hun, die de voordeeligste onderfcheidingen zou aanneemen op gronden zo rechtstreeks ftrydig met den geest van 't geen zy. het Euangelie der Zaligheid noemen? Neen. Alle Secten, gelyk in 't oog des Hemels, moeten noodwendig, door de wyze en deugdzaame Wetgeevers van dit gelukkig Volk, toegelaaten worden tot een gelyk genot van elk regt.

- De Priesters en Bedienaars van hunnen Godsdienst zyn, gelyk hunne Characters ten vollen worden opgegeeven in hun Shaster, Mannen, die de bykomende voordeelen van rang en rykdom verfmaaden; die by hunne Gemeenten na geene onderfcheiding ftaan, dan welke voortkomt uit hunne inwendige waarde en weezenlyke goedheid; niet dorftende na wereldlyke Eere; niet overgegeeven aan Weelde; vreemdelingen omtrent alles wat naar Gierigheid of Hoogmoed zweemt. Geen bitterheid voedende tegen de zodanigen die van hun in begrippen verschillen boort men nimmer van haat, tweedragt, of wraakzugt, onder deeze heilige Mannen, die, volgens de taal van hun Shaster,,, de dingen deezer wereld gebruiken, als niet gebruikende; alleen het oog op die der toekomende gevestigd houdende."

Hoewel myne onvermoeide beoefening der Engelfche Taale my in ftaat ftelt om het een en ander in die Spraake te, leezen, is het aan een Arabisch Affchrift deezer Boeken van den Shaster, onder den naam van Euangelien, aan welke ik de naauwkeurigheid myner kundigheden in deezen verfchuldigd ben.

My niet aanmaatigende den fluier der Verborgenheid, met welke zommige plaatzen bedekt zyn, op te ligten; eene vermetelheid, welke voor eenen Vreemdeling zo onvoeglyk als onverfchoonlyk zou weezen; flaa ik over, met diepe eerbiedenis, 't geen my eene Verborgenheid toefchynt. Maar die Magt, welke my geleerd heeft myn hart van de vuiligheid des vooroordeels te zuiveren, leerde my teffens eerbied te betoonen aan 't geen uitmuntend is, waar ik het ook moge aantreffen. In de geboden van den Shaster der Christenen ontdek ik de grootheid van het verheevene, en de eenvoudigheid der waarheid. Daar in is eene byzonderheid, die my door haare nieuwigheid en ftrydigheid met de elders aangenomene be grippen des menschdoms ten zeerften trof, en myne ver

won

1

wondering gaande maakte. In de Openbaaring, dem Christenen verleend, worden de Vrouwen aangemerkt als redemagtige Weezens; als vrywerkende Schepzels! Met één woord, als de helft van het Menschdom, wier Zielen niet min kostlyk zyn in het oog des Alweetenden, dan die van de grootfche Heeren der Schepping! Wat kan zeldzaamer weezen?

De minderheid der Vrouwen fchynt door de Wetten der Natuure zo zeer vastgefteld, en is zo onveranderlyk ingeboezemd door alle de Wetgeevers van BRAHMA gezonden om de Wereld met de kennis der waarheid te ver lichten, dat zulks als eene onlochenbaare zaak voorkomt. 't Is waar, dat onze Godlyke Wetten (onvergelyklyk in wysheid!) niet, gelyk de Wetten der Musulmannen, de Vrouwen volftrekt uitfluiten van eenig aandeel aan de gelukzaligheid van eenen Toekomenden Staat; in den Shaster ftaat geschreeven,,, dat eene Vrouw, die zich ,, met haaren Man verbrandt, met hem in het Paradys » voor langen tyd zal leeven." Maar, zelfs in dit geval, wordt door de Pundits beweerd, dat de toelaating der Vrouwe in het Paradys afhangt van haars Mans_geregtigdheid om in dien Gelukftaat toegelaaten te worden Onzekere voorwaarden! hachlyke afhanglykheid, op welke eene Vrouw zich aan de vlamme opoffert! Wyslyk beftemden onze Wetgeevers, dat onkunde en onderwerping de cieraaden der Vrouwen zouden weezen; vooruitziende hoe zeer het voorregt van onderzoek ten nadeele zou ftrekken van haare rust!

Christen-Vrouwen zyn veel gelukkiger: zy mogen de Hemelfche Gelukzaligheid genieten, zonder het gezelfchap haarer Egtgenooten! Door geheel den Christen- Shaster heen, worden zy op eenen volmaakt gelyken voet met de Mannen gefteld; en aangemerkt, als een rang van dezelfde waardigheid met de Mannen in de redelyke Schepping bekleedende, en als even verantwoordelyk wegens het gebruik 't welk zy maaken van haar redelyk vermogen en de aanmaaningen des Geweetens. Welk een zorg, welk eene moeite, moeten wy dan niet veronderstellen dat zy besteeden in het vormen van het vrouwlyk hart! Ge,, lyk het fchynzel van de Maan de bloemen van de Oshadi doet ontluiken, zo (zegt de Wysgeer) doet de Opvoeding den bloezem des Verstands zich uitfpreiden!" Waar de Vrouwen beftemd zyn om onder geen bedwang dan dat der. Rede. te ftaan, en niet bepaald wor

den

den dan door de alweetenheid van het alziend oog, van welk een aanbelang moet dan derzelver Opvoeding weezen by alle verftandigen!

Overeenkomftig hier mede vinden wy Kost- en Leer. fchoolen voor de Vrouwen in Engeland overal opgerigt, waar, zo veel ik heb kunnen ontdekken, de befchaaving van het vrouwlyk verftand eene hoofdzaak uitmaakt, en zy alle nuttige en vercierende Weetenfchappen zo wel beoefenen als haare Broeders op de Hoogefchoolen. Wan neer deeze jonge Dogters de loopbaane der oefeninge in deeze zetels van weetenfchap hebben afgeloopen, komen zy te voorfchyn als de Moeder van KRISHNA de toorts der Rede verlicht haare zielen, en de ftaf der kennisfe ondersteunt haare fchreden op de loopbaane der deugd!

In dat verlichte Land is de Vrouw eene Vriendin van haaren Egtgenoot. Beweegredenen van hoogagting werken op de verkiezing van beiden; want daar hebben de Vrouwen de vryheid om de aanzoeken ten Huwelyk aan te neemen of te verwerpen; en, opgevoed gelyk zy opge voed zyn, mag men vrylyk veronderstellen hoe zy altoos eene wyze keuze doen! Volgens hun Godsdienst.

mogen de Mannen niet meer dan ééne Vrouw teffens hebben. Eene instelling, welke, in den eerfte opflage, hard in uwe oogen moet fchynen; maar, indien gy overweegt, welk een eindlooze bron van ongenoegen de twisten, de jaloufyen en mededingingen, onder onze Vrouwen ftaag te wege brengen, zult gy misfchien toeftemmen, dat het getal der Vrouwen te verminderen geen zo groot ongeluk te agten is.

't Geen ik u gezegd heb, wegens het aankweeken van het verstand der Vrouwen, zal misfchien belachlyk wee zen in uwe oogen; maar neem het volgende ter proeve van de waarheid myner verzekeringe. Op zekeren, dag bezig geweest zynde in het leezen van den Shaster van myn Engelfchen Gast, zag ik op het eerfte blad met zeer leesbaare, ja fraaije letteren gefchreeven:,, De affcheids

gifte van CHARLOTTE PERCY aan haaren geliefdften "Broeder!" Ik ging met het Boek na myn Vriend, die nog in zyn kamer was, en vroeg hem of CHARLOTTE de naam was van zynen Broeder? Hy gaf my hier op met een glimplach te verftaan, dat CHARLOTTE de naam was van zyn dierbeminde Zuster. Uw Zuster!" hervatte ik met verwondering,,, Kan het zyn dat in uw Land eene Vrouw wordt toegelaaten den Shaster aan te

" raa

,, raaken? of leeren de Vrouwen fchryven? 't Kan niet weezen; zulke zaaken voegen aan geen Vrouwen !” Hy gaf my hier op te verstaan, dat myne verwondering veroorzaakt werd, doordien ik altoos gewoon geweest was de Sexe in den vernederden ftaat van onderwerping te zien; een staat, die, waar dezelve plaats grypt, de kragten en vermogens der ziele uitdooft. De Mannen, merkte hy op, ontvingen van de Natuur geene drift, fterker dan die van op overheerfching gezet te weezen. De meerderheid zyner lichaamsfterkte heeft hem in ftaat gefteld die uit te oefenen over het zwakker gedeelte zyner foort, met onbedwongen hand. Naar gelange de maatschap py in beschaafdheid toenam, kreegen de voordeelen der Rede den voorrang op lichaamsfterkte, en de driften ontvingen door het bedwang eene maate van beschaaving, die, zo zy derzelver natuur niet veranderde, ze althans minder doorsteekend woest maakte. De Vrouw van

een Hindoo, merkte hy wyders op, wordt te deezer oorZaake met meer ontzags bejegend, en geniet eene veel grooter maate van geluk, dan de Vrouw van een onbeIchaafden Afgan. Maar het is niet in den aart der Mannen, om afstand te doen van eifchen zo streelende voor hun trots; en de ingeschaape zugt, om volftrekt oppergezag te gebruiken, zou voor altoos de Vrouwlyke Sexe in een ftaat van onderwerping gehouden hebben, indien het veelvermogend bevel van den Godsdienst die banden niet verbrooken hadt. Dit heeft de Godsdienstleer der Christenen ten vollen daargesteld. En, om te toonen, hoe zeer het in de magt der Opvoedinge ftaat, om den geest der Vrouwen te beschaaven, zal ik, ten uwen gebruike, eenige Brieven vertaalen van die Zuster, wier naam gy in dit Boek geleezen hebt. Overeenkomftig met die toezegging, vertaalde myn Vriend voor my verfcheide Stukjes, zo in dicht als in ondicht; my teffens affchriften van het oorfpronglyke geevende, op dat ik ze zou kunnen vergely ken. Het bleek my uit dit alles, dat de Zuster van PERCY niet alleen heeft leeren leezen en fchryven, maar zeer verre in denken is gevorderd; ja dat zy op eene bevallige wyze de Dichtkunst oefent.

(Het Vervolg hier naa.)

BRIEF, OVER HET SCHOONMAAKEN DER HUIZEN IN DE
MEYMAAND.

eelmaalen hebben Buitenlanders de Hollandfche Zindelykheid gegispt, de Vrouwen wegens het altoosduurend schoonmaaken belachen, en niet vergeeten het Jaarlyks Feest ,, van Schoonmaaken, in Meymaand of daaromtrent, door te ftryken. Dit Jaarfeest der Zindelykheid is ondertusschen on,, zen Landgenooten niet alleen eigen. Het wordt ook in Ame. rica gevierd, en wel met zulk eene uitbundigheid, dat Dr. ,, FRANKLIN, die zoms den ernst zyner Werken door boertig ,,fchryven afbrak, een Brief schreef over the American White,, washing, waar in wy zo veel overeenkomsts vinden met "ons Schoonmaaken in Meymaand, dat wy het voornaamste ,, zullen mededeelen, als een stukje van verlustiging. On,,ze Leezeresfen belgen zich niet over den Americaanfchen "boertenden Wysgeer, noch over ons, zyne naavolgers. Wy zullen op deezen Brief eenen anderen laaten toekomen, die, als van eene Americaanfche Huismoeder gefchreeven, uit de pen diens Wysgeers vloeide. Zie hier den eerstge

"

"

melden."

MYN VRIEND!

Ik wensch u eenig berigt te geeven van het Volk in deeze Nieuwe Staaten; maar ik ben 'er verre af van het noodige daar toe te bezitten: dewyl ik nog maar weinig meer dan de Steden New York en Philadelphia gezien heb.

Slegts weinig Volks-eigene byzonderheden heb ik onder hun ontdekt. Hunne Zeden en Gewoonten zyn bykans de. zelfde met die der Engelfchen, welke zy, zints lange, gewoon waren naa te bootzen: want, vóór de Omwenteling, werden de Americaanen geleerd, en van hunne vroegfte kindsch. heid af ingeboezemd, om de Engelfchen, als voorbeelden van volmaaktheid in alle dingen, aan te zien. Nogthans heb ik één gebruik waargenomen, 't welk, zo verre ik weet, alleen eigen is aan dit Land (*). Een berigt hier van zal deezen mynen Brief uitmaaken, en u mogelyk eenig vermaak verschaffen.

Wanneer een jeugdig Paar in den Egt zal treeden, wordt, als een onmisbaar Artykel in het Huwelyks verdrag, vastgefteld, dat de Vrouw zal hebben, en voor altoos onfchendbaar behou

», den,

(*) De Burger FRANKLIN heeft, dit schryvende, om de Hollanders niet gedagt, of des onkundig geweest.

MENO. 1798, No. 5.

P