OPMERKLYK GEVAL, OMTRENT EEN' TER DOOD VIRWEZEN MISDADIGER, IN ENGELAND.

(Medegedeeld door den Heer R. arrenberg, te Rotterdam.)

Daa

aar men in Engeland nimmer een Pynbank gebruikt, om een misdadiger tot bekendtenis te brengen, maar de Rechter hem alleenlyk op den Eed van getuigen, en de klaarblyklykheid van de zaak, tet den dood, of eene mindere ftraffe, veroordeelt, heeft deze manier van rechtspleging altoos veel goedkeuring by andere Natien verwor ven. WENDEBORN, die dezelve, in zyn Staat van GrootBrittanje, naauwkeurig befchreven heeft, houd ze, verre weg, verkieslyk, boven die, welke in andere Landen in gebruik is, en het ontbreekt niet aan lieden in ons Vaderland, die, by gelegenheid van het affchaffen der Pynbank in deze Republyk, en de raadpleging der Wetgevende Magt, om, in plaats van dezelve, eene andere manier van procederen daar te ftellen, beweren, dat dezelve hier te lande behoorde ingevoerd te worden. Wat het beste zy mogen, Staatkundigen en Rechtsgeleerden bellisfen; maar zeker is het, dat deze manier van Rechtsplegen in Lyfftraflyke zaken geen zins zoo voldoende is, om een gemoedelyken Rechter in alle gevallen gerust te ftellen dat hy geen onfchuldigen veroordeeld heeft, als men zich in het algemeen verbeeldt.

Zy, die gewoon zyn de Engelfche nieuwspapieren te lezen, waarin alle Lyfftraflyke Rechtsplegingen publyk gemaakt worden, vinden daar in telkens voorbeelden van misdadigers, die wel tot het laatste oogenblik de hun aangetygde misdaden ontkennen; maar wanneer zy zien, dat 'er geen pardon, of uitftel van executie, te wagten is, hunne fchuld belyden, en de billykheid van het over hun geflagen vonnis erkennen; doch daar tegen vindt men ook menigvuldige voorbeelden van zoodanigen, die bestendig de tegen hun ingebragte beschuldiging ontkennen, zich aan de misdaad, om welke zy ter dood gebragt worden, onfchuldig verklaren, en 'er de eeuwigheid op initappen.

Dan boven en behalven deze daaglykfche voorvallen, zal het volgend opmerklyk Verhaal doen zien, dat een

Rech

Rechter, in weerwil van een aantal getuigen en de grootste klaarblyklykheid, kan misleid worden, en een onfchuldigen veroordeelen.

Vóór eenige jaren, kwam een Franschman, Jacques Dumoulin genaamd, met vrouw en kinderen en een geringe fomme gelds, in Engeland. Zich in Londen ter neder gezet hebbende, won hy zyn beftaan met groote partyen van gefmokkelde en aangehaalde goederen, die aan den Tol opgeveild worden, te koopen, en dezelven wederom in het klein te verkoopen. Schoon zy, die dezen handel dryven in Engeland, alwaar geen fatzoenlyk man die goederen zou durven koopen, zeer veracht worden, ftond egter Dumoulin in taamlyk goede achting by allen die hem kenden, en zou dezelve waarfchyniyk behouden hebben, indien hy niet tevens onder het vermoeden geraakt ware van een valfche Munter te wezen. Dit vermoeden ontstond hier uit, om dat Dumoulin, als hem iemand geld betaald had, telkens terug kwam, zeggende dat hy valsch geld ontfangen had, en, hoe zeer men hem van het tegendeel trachtte te overtuigen, altyd zoo sterk op zyn ftuk ftaan bleef, en zoo lang aanhield, tot dat men hem het geld verwisfeld had; zoo dat hy daardoor welhaast al zyne achting en credit verloor.

Op zekeren dag, aan een man, Harris genaamd, met wien hy te voren nooit eenige zaken gedaan had, voor zeventig Ponden Sterlings aan goederen verkogt hebbende, betaalde hem die man, voor een gedeelte, met Guinies, en, voor het ander gedeelte, met Portugeesch goud. In het eerst maakte hy eenige zwarigheid om dat laatfte geld te ontvangen; doch, op de verzekering van Harris, dat hy al dit geld naauwkeurig bezien en gewogen had, nam hy het eindlyk aan, en gaf hem quitantie; dan eenige dagen daar na kwam hy by hem terug met zes Guinies, die hy zeide dat valsch en onder het geld geweest waren, 't welk hy van hem ontvangen had. Harris hield het tegendeel staande, en weigerde die Guinies te verwisselen. Dumoulin verzekerde, dat hy, dit geld van hem ontfangen hebbende, het terstond in zyn bureau gelegd, en het niet aangeraakt had vóór dat hy 'er dien dag een Wisfelbrief mede had willen betalen, wanneer hy die valfche ftukken 'er onder gevonden had.

Het gevolg van dit gefchil was, dat het voor den Rechter gebragt werd, en Dumoulin een Eed gedaan

heb

hebbende, dat hy dit valfche geld, in de daad, vati Harris ontfangen had, werd de laatfte verwezen om dat valfche geld tegen goed geld aan hem te verwisselen. Harris, woedende van zich zoo bedrogen te zien door een valfchen Eed van Dumoulin, vertelde dit geval aan ieder een, en ontdekte toen, dat verfcheiden menfchen dezelfde historie met Dumoulin gehad hadden, en hier door verviel zyn credit dermaten, dat niemand meer met hem te doen wilde hebben. Dumoulin, ondervin dende dat de vertellingen van Harris de oorzaak van zyn discredit waren, deed hem een proces van injurie Voor den Rechter verfchenen, en de aanklagte gedaan zynde, verdedigde Harris zich yverig, deed een naauwkeurig en omftandig verflag van het geval, en een aantal getuigen by zich hebbende, die dezelfde moeilyk. heid met Dumoulin, over valsch geld, gehad hadden, bragt hy het zoo ver, dat de Rechter begon te vermoe den, dat Dumoulin, in de daad, een valsche Munter was, en hem derhalven in hegtenis deed nemen. Vervolgens order gegeven zynde, om zyn huis te doorzoe ken, vond men in zyn bureau alle de Inftrumenten van een valfchen Munter.

aan.

De pogingen, die men bewees dat Dumoulin gedaan had, om telkens valsch tegen goed geld te verwisselen, de quantiteit, die men 'er nog van by hem vond, gevoeg by de ontdekking van de Inftrumenten, maakten een volkomen bewys ten zynen laste uit. Hier by kwam nog de herinnering van de onbefchaamdheid, met welke hy gedurig den een en ander gedwongen had het geld te verwisselen; den valfchen Eed, dien hy tegen Harris gedaan, en het proces, waarin hy hem betrokken had; dit alles, te famen genomen, maakte Dumoulin zoo verachtlyk in de oogen van alle menfchen, dat een ieder verlangde hem voorbeeldig geftraft te zien; ook werd hy, op den Eed der getuigen en de klaarblyklykheid van de zaak, ter dood verwezen.

་

Wie, die dit Verhaal tot hiertoe gelezen heeft, zal Dumoulin niet fchuldig, en het over hem, naar de Engelfche manier van procederen, gevelde vonnis voor billyk en gegrond, oordeelen? maar wat gebeurde 'er? Terwyl Dumoulin onder het vonnis des doods zat, en nog maar weinige dagen te leven had, geviel het dat zekere Graveur Williams, door Londen rydende, van zyn paard ftortte, en dien val oogenbliklyk bestierf. Zyne Vrouw

die hoog zwanger was, miskraamde van fchrik, en kreeg zulke hevige ftuipen, dat 'er niet dan de dood te wag ten was. Voelende dat haar einde naderde, zond zy om de Vrouw van Dumoulin, en geëischt hebbende dat men ze by haar alleen zou laten, fprak zy haar in dezervoe gen aan:

,, Mejuffrouw! ik heb u eene zonderlinge zaak te ontdekken. Myn man en drie andere perfonen (die zy ,, met namen noemde) hebben, federt eenige jaren, alleen beftaan door het maken van valfche Guinies, en dewyl men my dikwils gebruikte om dat geld uit te 2 geven, ben ik daar door agter het geheim geraakt. Hier door weet ik, dat, één van hun by uw man als ,, knegt, in dienst geraakt zynde, de anderen hem fleu,,tels bezorgd hebben, waar mede hy de bureau en lesfenaar van zyn meester konde openen, en dat hy door dit middel telkens het goed geld daar uit genomen, en het valfche 'er voor in plaats gelegd heeft; dat door die kunst repen uw man zyn credit in den handel ver,, loren heert, en nu ook zyn leven door een fchandelyken dood ftaat te verliezen, indien men hem niet fpoedig tracht te redden."

Na dat de Vrouw, met zeer veel moeite, alle die woorden uitgefproken had, kreeg zy weder eene hevige ftuip, en ftierf.

De Vrouw van Dumoulin, zonder tydverzuim, het een en ander den Rechter aangebragt hebbende, werden de befchuldigden in hegtenis genomen. Een van hun, verfchrikt en ontsteld zynde, bekende terstond de geheele zaak, en wees de plaats aan daar het overige gereedfchap en valsch geld verborgen was. Men vond, onder de goederen van den knegt van Dumoulin, verfcheiden afdrukfels van fleutels in wasch, benevens een bos met gemaakte fleutels. Toen hem dit alles door den Rechter vertoond werd, ftortte hy een vloed van tranen, en bekende al het geen, waar mede hy befchuldigd werd. Gevraagd zynde, hoe die Inftrumenten, welken in zyns meesters bureau gevonden waren, en die hy bekende de zynę te wezen, daar in geraakt waren, gaf hy ten antwoord, dat, toen hy gehoord had, dat zyn meester in hegtenis genomen was, hy wel begreep, dat de Juftitie het huis zou komen doorzoeken, en vreezende dat men dit gereedschap by hem mogt vinden, hy daarom fchielyk, MENG. 1798, No. 11.

Kk

door

door middel van den fleutel, dien hy 'er van had, zyns meesters bureau geopend, en het daar in gelegd had.

Door deze bekendtenis, zag men nu de waare reden, waarom Dumoulin zoo dikwils valsch geld by den een en ander te rug gebragt had; dat, alle zyne klagten gegrond waren, en zyn Eed zuiver was geweest; en dat, buiten dit zeer zonderling toeval, een eerlyk man, enkel op bewyzen, die, hoe groot een trap van waarfchynlykheid dezelven ook mogten gehad hebben, egter valsch waren, onfchuldig zou ter dood gebragt zyn geworden.

DE VOORDEELEN VAN ZICH DRUK BEZIG, ALS VERHAAST EN GEJAAGD, TE VERTOONEN.

(Naar het Engelsch.)

MEDEBURGERS!

nder de veelvuldige ftoffen, die ernstig of boertig behandeld zyn, door hun, die, van tyd tot tyd, u eenig Stukje ter plaatzinge toezenden, kan ik my niet herinneren, dat de Voordeelen van zich druk bezig, als verhaast en gejaagd, te vertoonen, door iemand zyn opgemerkt; fchoon het niemand aan veelvuldige gelegenheden kan ontbreeken, als hy de be dryven en woelingen der Menfchen nagaat, om getroffen te worden door de zonderlinge neiging, welke zich by zommigen opdoet, om zich te vertoonen als verhaast in alles wat zy ver. rigten, en de verdiensten van alle hunne bedryven doen beftaan in deeze eenige hoedanigheid, verhaasting.

Zulks mag, in den eerften opflage, ftrydig schynen met de natuurlyke neiging der menfchen, die tot rust en gemak overhelt, of, gelyk een myner vrienden dit gewoon is uit te drukken,,, het vermaak te hebben van ftil te zitten;" men zal het egter byzonder vinden, dat zo groot eene menigte zich met fnelheid beweegt, dat wy, onder de uitsteekende charactertrekken van den Mensch in het gezellig leeven, die woeligheid en drukte mogen tellen.

Eenige verdienften mogen wy 'er aan toefchryven, wanneer wy het van de zyde der Lichaamsoefening befchouwen; want het heeft niet gemaklyk kunnen vallen de natuurlyke en aan geboorene rustzoekende gemaklykheid te verzaaken; en deeze betoo ningen van werkzaamheid in eene heb belykheid te veranderen, dit moet in den aanvange zeer bezwaarlyk en voor veelen hoogst lastig geweest zyn, en, met de daad, onmogelyk om het

ten