Page images
PDF
EPUB
[blocks in formation]

Wrétchless. See Careless, [negligent, &c.] Wriggle, a. [a quick and short motion to and fro] Dol-ymdro, nydd-ymdro, dynydd-dro, dirwyndro, ystumdro; ymnydd; ymwe. To wriggle, c. n. [move to and fro with short twists] Ymdroi ac ymdorchi (ymnyddu,) dolymdroi, nydd-ymdroi; dynydd-droi: dirwyndroi, ystumdroi ymystumio, ymdirwyn; ymnyddu, ymddynyddu; ymweu.

To wriggle in, Ymddirwyn (ymnyddu, ymddynyddu) i mewn.

To wriggle on or forwards, Ymddirwyn (ymnyddu, ymddynyddu) ymlaen neu rhagddo; myned (ymlusgo) ym mlaen dan ymdroi ac ymdorchi.

To wriggle out, Ymddirwyn (ymnyddu, &c.) allan.

¶ To wriggle, v. n. [under any thing that galls or pinches] Ymdroi ac ymnyddu, ymddynyddu, ymnyddu ; ¶ ymarbed, ymesmwytho, yinystumio, ymysgwyddo. See how the child wriggles about, Wele y modd y mae'r plentyn yn ymysgwyddo o ystlys i ystlys. Wriggle-tail, s. ¶ Tin-ogryn; tin-sigl. Wriggling, part. Yn (gan, dan) ymdroi ac ymnyddu.

A wriggling, s. Ymdröad ac ymnyddiad, dolymdröad, nydd-ymdröad; ymystumiad, &c. Wright, s. Saer.

Cárt-wright. See under C.
Mill-wright, s. Saer melinau.

Ship-wright. See under Ship—, in Composition.

Wheel-wright. See Wheeler.

Wring, 8. Gwasg. See Pinch; and Squeeze.
A wring, or twist-squeeze, s. Nydd-wasg,
nydd-dro gwâsg.-See Wrench.

Wring, [a dairy utensil, so called.]
Cheese-press.

See

To wring, v. a. Gwasgu, Diar. xxx. 33.
To wring, v. a. [twist squeeze wet cloth, &c.]
Nydd-wasgu; gwasgu; ¶ nyddu.

To wring, or oppress. See to Oppress, &c.
To wring [twist] off, Nyddu ymaith; ¶ torri,
Lef. i. 15.

To wring out, Gwasgn allan, ¶ gwasgu, Lef. i. 15. He wringed [wrung] the dew out of the fleece, Efe a wasgodd with (y gwlith) allan o'r cnu, Barn. vi. 38.

To wring [force by violence, or wrench] from one. See to Extort, &c.

To wring or writhe [be wrung or distorted] with anguish, Ymnyddu (cael ei ddirwasgu) gan ddygn-boen.

Wringer of [that wrings] wet clothes, Gwasg wr (fem. gwasg-wraig) dillad gwlybion, gwesgydd, gwasgiedydd.

A wringing, s. Gwasgiad; nŷdd-wasgiad, &c. The wringing of the guts. See the griping [fretting or wringing] of the guts, &c. Wrinkle, s. [a furrow of the skin, &c.] Rhých, crých, crychni, Ephes. v. 27. tolc, &c.And thou hast filled me with wrinkles, A chroen-grychaist fi, Job xvi. 8. To wrinkle, v. a. Crychu; rlychn; tolcio. To wrinkle the forehead. Sce to knit the brow or brows, under B.

Wrinkled. See Shriveled; Crampled; and Rumpled.

Wrinkledness, or wrinkliness, s. Cryckiogrwydd.

A wrinkling. See a Rumpling.

Wrinkly, [full of, or abounding with, wrinkles.] See Rumply, &c.

¶That has a wrinkly, or wrinkled, face, Wyneb-grych: tal-grych.

Wrist, s. [the part of the arm joined to the haud or fist, so called] Arddwrn (pl. arddyrnau, erddyrn.)

Wrist-band, s. [the band of a shirt-sleeve at
the wrist] Arddyrn-rwym; blaen-rwym.
To wrist-band, or ¶ wrist, a sleeve [furnish a
sleeve with a wrist-band] Rhoi arddyrn-
rwym ar lawes crys, arddyrn-rwymo (ar-
ddyrnu) llawes.

Writ, s. [any thing written] Ysgrifen.
Holy writ. See under H.

¶ Writ, s. [in Law] Bryf, vulgo gwrit.
I writ, v. a. [wrote, or did write] Ysgrifennais,
mi (myfi) a ysgrifennais.

To write, v. a. [note or set down with pen and ink] Ysgrifennu, 'sgrifennu; ¶ Hythyra. What I have written, I have written, Yr hyn a 'sgrifennais, a sgrifennais, Jo. xix. 2.He wrote several books, Efe ysgrifennodd amryw lyfrau.

To write again, Ysgrifennu drachefn (eil-waith, yr ail waith ;) ad-'sgrifennu, ail-'sgrifennu. To write back, Ysgrifennu yn ol; ysgrifennu atteb.

To write on the back. To write before one. der C.

To write [set] down.

in a book, &c.

See to Endorse.
See to set one a Copy, un-

See to Note [set] down

To write out, [transcribe.] See to Copy, or copy

out.

To write out or throughout, Ysgrifennu yn gwbl (hyd y diwedd ;) ysgrifennu drwyddo, (drosto, o'r pen bwygilydd.)

To write together, Cyd-ysgrifennu.
To write up, 'Sgrifennu, Salm lxxxvii. 6.
To write within and without, Ysgrifennu wyneb
a chefn. Ezec. ii. 10.

Writer, 8. Ysgrifennwr, ysgrifennydd, ysgrifennedydd.

To writhe. See to Distort: to Turn [twist] or writhe and ¶ to Wring or writhe [be wrung or distorted] with anguish.

To writhe the mouth. See to Distort the mouth.

To writhe [wrest] a thing from one. See to Extort [draw by force or wrest} from one. To writhe [wrest or wrench] a thing out of one's hand, Nyddu (gwryfio, gwasgu) peth allan o law un.

Writhed or writhen, part. a. [twisted, &c.] Nydd-droedig, a nydd-dro (chroesdro) ynddo, &c.-See

¶ Writhen, or that is writhen. See Tortile. Writhing, part. Yn (gan, dan) ymdrôi ac ymnyddu.

A writhing, s. Ymnyddiad, ymdröad ac ymnyddiad, nŷdd-yindröad. Full of writhings. See Tortuous. Writing, part. [the act of penning on paper or parchment] 'Sgrifenniad, ysgrifenniad.

A writing, s. [a piece of writing, a thing written, &c] Ysgrifen, 'sgrifen.

A writing [bill] of divorcement, Llythyr ysgar, Mat. xix. 7.

Writings, s. Ysgrifennadau, Jo. v. 47. ¶ 'sgrifennau, 1 Esdr. iii. 13.

Writing-desk, s. Ysgrifen-gist, cist ysgrifennu. Writing-ink, s. Du ysgrifennu.

Writing master, s. Athraw ysgrifennu. Writing-school, s. Ysgol ysgrifennu, ¶ ysgrifenfa.

Writing-table, s. Argraph-lech, Luc i. 63. The art of writing, [penmanship] Ysgrifennyddiaeth, celfyddyd ysgrifennu.

Written, part. a. Ysgrifennedig, a ysgrifennwyd, wedi ei ysgrifennu; 'sgrifennedig, &c. You should have written me word, Dylasech anfon gair i'm dilysu. Wrong, a. [not right] Cam, anghymmwys, nid iawn, an-union, anghyfiawn, &c. Wrong judgement, Cam farn, Hab. i. 4.

Wrong, s. [an injury done or suffered] Cam, Gen. xvi. 5. a Galar. iii. 59. camwedd, 1 Cron. xii. 17. camwri, &c.-trawsder, Job xix. 7. It is better to receive, than to do, a wrong, Gwell derbyn, nâ gwneuthur, cam. It is an absolute wrong, Llwyr gam ydyw.

If it were a matter of wrong, Pe buasai gam, Act. xviii. 14.

To do wrong, [commit injury] Gwneuthur cam, Col. iii. 25. Do no wrong, Na wnewch gam, Jer. xxii. 3. He said to him that did the wrong, Efe a ddywedodd wrth yr hwn oedd ar y cam, Ecs. ii. 13. I did it not [I did not write] for his cause that had done the wrong, nor for his cause that had suffered wrong, Ni 'sgrifennais o'i blegid ef a wnaethai y cam, nac oblegid yr hwn a gawsai gam, 2 Cor. vii. 12.

To do one wrong, or to do wrong to one, Gwneuthur cam ag un, Barn. xi. 27. Why do ye wrong one to another? Paham y gwnewch gam â'ch gilydd? Act. vii 26. ¶ The wrong that had been [he had] done unto them, Y cam a wnaethai iddynt, 2 Mac. x. 12. Vasthi the queen hath not done wrong to the king only, Nid yn erbyn y brenhin yn unig y gwnaeth Fasthi y frenhines ar fai, Esth. i. 16. He suffered no man to do them wrong, Ni adawodd efe i neb eu gorthrymmu, 1 Cron. xvi.

21.

To wrong one, Gwneuthur cam ag un, neu i un. If he hath wronged thee, Os gwnaeth efe ddim cam à thi, Philem. xviii. He, that sinneth against me, wrongeth his own soul, Y neb a becho yn fy erbyn, a wnâ gam â'i enaid ei hun, Diar. viii. 36. We have wronged no man, Ni wnaethom gam i neb, 2 Cor. vii. 2. In the wrong, Ar fai, ar gam, &c.

To be in the wrong, Bod ar fai (ar gam, allan o'i le, mewn amryfusedd, &c.) To do wrong or amiss. See under A. ¶ Wrong, or wrongly. See Mis-[in Composition, wrong, &c.

The wrong [not the right] one, Nid yr un iawn. The wrong glove, Y gam faneg. It is the wrong sow that I have by the ear, Y gam (nid yr iawn) hŵch sydd gennyf gerfydd ei hysgyfarn.

To be in the wrong box. See under Box. Wrong measures, Cam-fesurau ; chwith-amcanion.

To take wrong measures, [go the wrong way

to work] Myned o chwith i weithio (ynghylch ei waith.)

The wrong side [reverse] of a thing, Gwrthwyneb (wyneb chwith) peth. The wrong side of cloth, Gwrthwyneb brethyn. Wrong, ad. or amiss. See under A.

Wrong, [that which is not right, or is a fault] Bai, Deut. xix. 16.

To go wrong, Cyfeiliorni, Ecclus. iv. 19—myned ar gam.

Right or wrong, Bid iawn bid an-iawn: nac iawn nac an-iawn; ¶ na cham na chymmwys.

Wronged. See Injured.

To be wronged, or have wrong done one, Cael (derbyn, dioddef) cam.

Wronger, or wrong-doer, Gwneuthurwr (gwnenthurydd) cam: a wnaeth (a wnelo) gam. Wrongful. See Injurious, in its latter Acceptation.

Wrongfully, ad. Yn gamweddus, yn gamweddol, &c. ar gam, drwy gamwedd, heb farn, 1 Mac ii. 37.

Wrongfulness. See Injuriousness. Wrong-head, or wróngheaded, a. Pen-gam (pl. pen-geimion.)¶ The family of the Wrongheads, Teulu y Pengeimion (y pennau ceim. ion.)

A wronging, s. Gwneuthuriad cam; ¶ camweddiad.

Wrongless, a. [void of injury] Di-gam, digamwedd, digamŵri.

Wronglessly, ad. [without injury to any body]
Yn ddigam, yn ddigamwedd, yn ddigamŵri.
I wrote, [did write] Ysgrifennais, mi (myfi) a
'sgrifennais.

Wroth. See Angry.
Wrought. See Worked.

Curiously wrought, A wnaed (a weithiwyd) yn gywraint neu 'n gelfydd; cywreiniedig;

36.

cywrein-waith.-¶ Wrought stones, Cerrig nådd, 1 Cron. xxii. 2.-Wrought gold, Gem-waith aur, Salm xlv. 13.- Wrought with needle-work, Q wnïad-waith, Ecs. xxvi. ¶ Wrought, [did work or do,] Ex. I wrought [did work] Gweithiais, Ruth. ii. 19.-I wrought, [did do, act, &c.] Gwneuthum, Ezec. xx. 9.-What hath God done! Beth a wnaeth Duw! Num. xxiii. 23.- When I have wrought with you, Pan wnelwyf ȧ chwi Ezec. xx. 44.-¶ Who hath wrought and done it? Pwy a weithredodd ac a wnaeth hyn? Esay xli. 4.-And his treason that he wrought, Ai gyd-fradwriaeth a gyd fwriadodd efe, 1 Bren. xvi. 20.-That wrought fine linen, Gweithyddion lliain main, 1 Cron. iv. 21.Such as wrought iron and brass, Gofaint haiarn a phrés, 2 Cron. xxiv. 12.

Wrung [the preter tense, and part. of the Verb
-to wring.] See to Wring.
Wry. See Awry; and Distorted.
To Wry. See to Distort.
A wry face. See under, F.

To make wry [ugly] faces, Gwneuthur wynebau câs. What wry faces the rogue makes! Y fath wynebau câs y wna'r diffeithwr.

A wrying, s. Gŵyr-gammiad.-A wrying of the mouth or face, Min-gammiad; mîn-gemmi. To cast a wry look at one, ¶ Gwneuthur ller ar

un.

[blocks in formation]

YACHT, 8. [an ornamented sort of boat or small ship with one deck, so called] Tlysfad, bâd ystafellog, ystafell-fad.

Yam, s. [a sort of root, of which the American
Indians make bread] Math ar defnydd bara
ym mysg Cymmrodorion America.
Yap, s. [a little dog] Cian.

Yard, s. [three feet, in long measure] Llathaid, llathen, llath. A yard of [woollen] cloth llathaid o frethyn.-Half a yard, Hannerllath.

Yard, or yard wand, s. [a rod, wand, &c. of that measure] Llathen, llath, fon-llåth, mesur-llath.

Yard [the support of a sail ] See Sail-yard. ¶ Yard, s. [an inclosed piece of ground adjoining to a house; any inclosed piece of ground adapted to any particular business, as a tanner's yard, a carpenter's yard, &c.] Buarth; cadlais, cadlas; clôs, baili; llannerch, talwrn, ¶llann.

Yard arm, s. [the end of the sail yard on either side of the mast] Braich (corn y draws. lath neu'r hwyl-lath.

¶ Yard-land, s. [a quantity of land differing in different places; but no where short of fifteen, nor exceeding forty, Acres] Llathdir. Yarn, s. [woollen thread] Edau wlan, edafedd gwlân.

¶ Yarn, s. [linen thread] Edafedd llin, 1 Bren.

[blocks in formation]

Y.

Yawl, s. [a sort of boat belonging to a ship, so called] Math ar fad-long o'r enw, ¶ ysgwyddfad, iol-fad, iôl.

To yawn. See to Gape: and to Stretch [with yawning.]

Yawn, s. [a gape] Dylwyf gên, gen-ddylwyf;
ymagor genau; ymystwyr.
Yawning. See Gaping; and Drowsy.
Yawner. See Gaper.

Yawning, s. See a Gaping; and Oscitancy.
Ycleped, or yelépt. See Called.
Ye, [the nom. pl. of thou or you] Chwi, 1 Cor.
vi. 11. chwychwi, Luc xvi. 15. ¶o honoch,
1 Cor. i. 10. o honoch chwi, 1 Cor. i. 10. ¶ Ye
are not straitened in us, Ni chyfyngwyd ar-
noch ynom ni, 2 Cor. vi. 12. And ye, A chwi-
thau, Job xxxii. 6.

Yea, ad. Ië, Mat. v. 37.-do ¶ yn wîr, 1 Sam. xv. 20. Yea, hath God said, Ye shall not eat of every tree of the garden? Ai diau ddywedyd o Dduw, Ni chewch chwi fwytta o bob pren o'r ardd? Gen. iii. 1.

Yea marry: Yea rather. See under M. and R. To yean, v. n. [bring forth young, as an ewe] Bwrw (dyfod ag) oen, ¶ halu (taflu) oen; Ilydnu.

Yéaned, [brought forth, as a lamb.] Ex. ¶ A yeaned lamb, Oen bwrw (newydd ddyfod.) Having yeaned, [as an ewe] Wedi bwrw (dyfod ag) oen.

Yeaning, part. Yn dyfod ag (yn bwrw, yn taflu) oen. In [by] yeaning, Wrth ddyfod ag (wrth fwrw neu daflu) oen. As she was yeaning, A hi yn dyfod ag (yn bwrw neu'n taflu)

oen.

A yeaning, s. Dyfodiad ag oen. Yeanling, s. [a lamb newly yeaned] Oen bwrw (newydd ddyfod.)

Year, s. [a round of time consisting of 12 calendar months] Blwyddyn blwydd; blynedd (pl. blynyddau, blynyddoedd.) It is but a year since, Nid oes ond blwyddyn er hynny. A year and a half, Blwyddyn a hanner. A

year and a day, Un-dydd a blwyddyn.-A year [one year] old, Blwydd oed. Two years old, Dwy-flwydd oed. Three years old, Teirblwydd oed.-There are now two [three, four, &c.] years, since I came hither, Y mae yn awr ddwy flynedd (dair blynedd, bedair blynedd, &c.) er pan ddaethym i yma. Three years, year after year [successively] Tair blynedd ôl yn ol.-A thousand years, Mil o flynyddoedd, Dadg. xx. 2, 3. The thousand years, Y mil blynyddoedd, Dadg. xx. 7. These years, Y blynyddau hyn. Some years after, Khai (rai) blynyddau gwedy 'n. A rate year by year, Dogn bob blwyddyn, 2 Cron. ix. 24. When he was come to years, Wedi myned yn fawr (dyfod i'w oedran,) Heb. xi. 24.

This [the present] year, Yleni, eleni.

The last year, [the year last past] Llynedd, y llynedd.- A year ago [since the last year] Er y llynedd, 2 Cor. viii. 10.

In years, Mewn oedran.

Of years or age. See Mature [of age, &c.] Stricken [well stricken] in years, Wedi myned mewn gwth o oedran, Luc i. 7.

This year's, [of this year] Eiddo yleni. This year's crop, Cnwd yleni; heiniar y flwyddyn hon.

Yearling, s. [any beast of a year old] Blwyddiad (pl. blwyddiaid,) Lef. xxiii. 19.—llwdn (eidion; oen; llo) blwydd.

Yearly. See Anuual; Anniversary: and Annually.

To yearn, v. n. pronounced yern, [feel emotions of tenderness, or be moved with compassion] Cynnhesu o ymysgaroedd un tu ag at neu wrth arall; cynnhyrfu o galon (ymysgaroedd) un gan dosturi.

Yearning, 8. Cynnhesiad ymysgaroedd un; cynnhyrfiad calon un gan dosturi wrth arall: tosturiaeth.

Yeast. See Barm.

Yelk of an egg, Melyn wy.

Yell, s. [a cry expressive of agony or horror] Oer-gri, oer-lais, oerlef, oernad: braw-gri. To yell, v. n. [cry out with agony or horror] Oer-grïo, oer-leisio, oer-lefain, oernadu; braw-grio; ubain, &c.

To yell, [as a lion's whelp] Rhuo, Jer. ii. 15. A yelling, 3. Oergrïad, oerleisiad, &c. Yellow, a. Melyn; melyn-lliw. Yellow hair, Gwallt melyn. A yellow thin hair, Blewyn melyn main, Lef. xiii. 30. A yellow robe, Gwisg (ysgin) felen. As yellow as saffron, Cyn felyned a'r rhifwnt.

Yellow, s. [the colour so called] Melyn, lliw melyn, rhifwnt.

Yellow-haired, a. Gwallt-felyn.
Yellow-hammer. See Gold-hammer.
Yellow jaundice. See jaundice.

To [grow or wax] yellow, v. n. Melynu, myned (troi) yn felyn.

To [make or render] yellow, Melynu,gwneuthur (peri) yn felyn.

Yellowish, a. [somewhat yellow] Melynaidd, gofelyn, lledfelyn.

Yellowness, s. Melynder, melyndra, melynrwydd.

The yellows, [a disease incident to horses, from the overflowing of the gall] Y melynglwy ar farch.

VOL. II.

To yelp, v. a. [bark as a cur, a fox, or a beagle after its prey] Pefyr, gogyfarth, helgyfarth, vulgo iepian, iapian.

Yelper, s. Pefyrydd, gogyferthydd, &c. vulgo iapiwr, iepydd, iapienydd.

Yelping, part. Yn pefyr, gan (dan) betyr, &c. He ran away yelping, Efe a giliodd dan iepian. A yelping cur, Corgi iepianllyd. Yelping, s. Pefyriad, gogy farthiad, helgyfarthiad, &c.

Yelt, s. [a young sow that has never farrowed but once] Hŵch ieuangc un-dorrllwyth, banŵes.

Yeoman, s. [a man of small landed property]
Gŵr eang, eangwr, iangwr, gwrêng.
A yeoman of the guard. See under G.
Yeoman of the larder, Ceidwad y gigʼell (y gîg-
gell.)

Yeoman of the robes. See master of the Robes, under R.

Yeoman of the stirrup, Gwastrawd afwyn.
Yeomanry, s. [the collective body of yeomen]
Yr eangwŷr, yr iangwyr, y gwrêng.
Yerk. See Jerk: and Wince.

Ië, &c.

To yerk. See to Jerk (in its several Accepta-
tions:) and to Wince.
Is it my
Yes [it is] Ai llais
Is it to apprehend
Yes [it is] Ai i'm dàl

Yes, ud. [opposed to no]
friend's voice that I hear?
fy nghår a glywaf? Ië.
me that ye are come?
y daethoch? Ië. Art thou [is it thou that
art] the miller? Yes [it is] Ai tydi yw'r me-
linydd? Ië.-Is there any body within? Yes
[there is] A oes neb i (ym) mewn? Oes.
Are ye all here? Yes [we are] A ydych chwi
oll yma? Ydym.-Do ye know what these
things mean? Yes [we do know] A wyddoch
chwi ystyr y pethau hyn? Gwyddom. Would
ye have me tell ye the truth? Yes [we would]
certainly: A fynnech ddywedyd o honof i
chwi y gwir? Mynnem yn ddiau.-N. B.
Yes, when synonymons with It is (as in the
three former examples above,) may with the
greatest propriety be rendered in Welsh by
Ïë; but in other cases, by the proper person
of the interrogating Verb; as may be observ-
ed in the four latter examples.

Yes, [when it is the answer to a question asked by a Verb transitive, a Verb of gesture, &c. in any of the preter tenses, may without hesitation be rendered in Welsh by] Do. Hast thou seen him? Yes: A welaist ti ef? Do; neu, Gwelais. Did he ever sit in your presence? Yes often: A eisteddodd efe erioed yn eich gwydd chwi? Do (eisteddodd) yn fynych.

Answer, Yes or No: Atteb, Ië ai Nag ê (Do ai Naddo.)

Yest. See Yeast.

Yéster, a. [used at present only in Composition.] Yesterday, Doe, ddoe, Heb. xiii. 8. y ddoe, y dydd eddyw. Yesterday evening. Doe byrnhawn (brydnawn.) We are but of yesterday, and know nothing, Er doe'r ydym ni, ac ni wyddom ddim, Job viii. 9. Yesterday's work, Gwaith y ddoe. The day before yesterday, Echdoe. Yesternight, 8. Neithiwyr, Gen. xxxi. 29. The night before yesternight, Echnos, ymannoes. Yésty, or yeasty, a. [barmy] Swyfaidd, burmannaidd, &c.

4 A

[blocks in formation]

Yew, s. [a tree so called, remarkable for its tonghness] Ywen (pl. yw,) pren yw. Yewtrees, Coed yw, vulgo ywenni.

Yex. See Sob; and Hiccough.

To yex.

See to Sob:, and to Hiccough. Yéxing, part. Yn (gan, dan) igian. A yexing. See Sob, or a sobbing. Yéxingly, or sobbingly, ad. Dan igian. To yield, v. n. [submit as conquered, &c.] Ym ostwng (i'w drêch;) rhoi i fynu ymdrech; ymrôi, ymroddi; ymblygu, &c. Fielding pacifieth great offences, Ymostwng a ostega bechodau mawrion, Preg. x. 4. If they will yield themselves unto thee, Os ymroddant i ti, Judeth ii. 10. With much fair speech she caused him to yield, Hi a'l troes ef â'i haml eiriau têg, Diar. vii. 21.

Yield to Sir Rice, and thy existence save;
Or his dread hand consigns thee to the grave!
Oni myn un ́anı enaid

Ymroi i Syr Rys, marw sy raid!

To yield [produce] fruit, &c. Dwyn ffrwyth, Sulm, evii. 37. Then shall the earth yield her increase, Yna'r ddaear a rŷdd ei ffrwyth, Salm Ixvii. 6. He shall yield royal dainties, Efe arŷdd ddainteithion.brenhinol, Gen. xlix. 20. And yielded almonds, Ac a ddygasai almonau, Num. xvii 8. The wilderness yieldeth food for them, Y diffeithwch sydd yn dwyn idynt fwyd, Jøb. xxiv. 5. ¶ The bud shall yield no meal, Y dywysen ni wna flawd, Hos. viii. 7. It yieldeth much increase, Mawr yw ei thoreth hi, Neh, ix. 37.

To yield, v. n. [give or afford] Rhoi, rhoddi, Iago iii. 12. dwyn, Esay v. 10. And the fields shall yield no meat, A'r meusydd ni roddant fwyd, Hab. iii, 17..

To yield seed, Hadu hâd, Gen., i; 29, To yield, or yield up, Rhoddi, Dan. iii.: 28. rhoddi i fynu. And as for the tower which is at Jerusalem, I yield up my authority over it, Ac am y castell sydd yn Jerusalem, yr ydwyf fi yn rhoddi i fynu fy meddiant arno, 1. Mac.

[blocks in formation]

21.

To yield or concede. See under C.

To yield over [up] one's rights. See to Give up one's rights.

To yield [give] up the ghost, Ymadaw â'r (rhoddi i fynu yr) yspryd, Mat. xxvii. 50.

To yield (as stones in wet or damp weather.] See to Give [moisten, &c.]

To yield, or soften. See to Soften, [-grow soft;, and ¶ to Give [thaw.]

To yield one the victory, Rhoi i fynu yr oruchafiaeth ; rhoi'r goreu (gorfod, maes) i un.

[ocr errors]

Yielded up, Rhoddedig (a roddwyd, wedi ei roddi) i fynu, &c.

Yielding, part. Yn (gan, dan) ymroddi, &c. ¶ ymroddgar

Of a yielding temper or disposition. See easy to be Entreated, &c.—See also, Yielding. A yielding, &. [giving out, &c.] Ymostyngiad I'w drêch; rhoddiad y goren i un; ymroddiad, &c.

A yielding, or compliance. See under C. 4 yielding up. See Cession: Dedition; Surrender, &c.

Yieldingly, ad, Dan ymostwng (ymroddi, ymblygu:) yn ymroddgar; yn. ufüddgar; yn hyblyg.

Yieldingness, s. Ymroddgarwch.

Yoke, «. [a well-known implement of husbandry, wherewith oxen are coupled, &c.]. Iau, gwarrog; cwplws; gwêdd. A yoke of iron, [an iron yoke] Tan haiarn, Deut. xxviii, 48. Take my yoke upon you, Cymmerwch fy ias arnoch, Mat. xi. 29. Let us submit ourselves to the yoke of Christ, Ymostyngwn dan wêdd Crist.

Belonging to, or having the quality of, a yoke, Ienol.

A yoke of oxen, Tau (gwêdd) o ychen, pår o ychen, 1 Sam. xi. 7. cwpl o ychen, 1 Bren, xix. 21. Five hundred yoke of oxen, Pùm can iau o ychen, Job i. 3. A thousand yoke of oxen, Milo gyplau ychen, Job xlii. 12.-Oxen put under the short yoke, Byri-e'wys.

The yoke of bondage, Tau caethiwed, Gal. v. 1. A pig's yoke, Iwce moclyn.

To yoke [put, or lay a yoke upon]'one, Teuo un; rhoi (dodi) ian ar un neu ar warr un, Esay xlvii. o. ac Act. xv. 10..

To yoke oxen, leuo (gwarrogi, cwplysu) ychen; rhoi yclien dan yr ian (y wêdd.)

To free [let go] from the yoke. See to Unyoke, and to Unteam.

To yoke to, Ieuo wrth.

To yoke together, Ieuo ynghyd, cyd-ieuo, cyfieuo.

To yoke a pig, Tycco moclyn, rhoi (dodi) iwee ar fochyn.

Yoked, part. a. Leuedig, a ienwyd, wedi ei ieno, &c. ¶ gweddog, ieuog, ieuawr.

Yoked together, Cyd-ieuedig, cyfieuedig; cydweddog. Be not equally yoked together with unbelievers, Na ieuer chwi yn anghymmlarus gyd â'r rhai digred, 2 Cor. vi. 14. A being yoked together, Cŷd-ienedigaeth. Yoker, s.. lenwr, ieuydd, ieuedydd. A yoking together. See a Conjugating, &c. The yoke elm, or yóke-tree, s. [eu-lwyfen, ieubren, ieu-wydden (pl. ieu-wydd.)R The yolk [yelk] of an egg, Melyn wy, melyn-wy. Yon, vond, or yonder, ad.. [at a distance within

view] Accw. Yonder he is, Daccw ef (fo.) Yonder he comes, [is coming] Daccw fe'n dy-. fod.

Y6n-side. See Against or over-against; On the other [farther] side of, &c.

Yore, of yore, ad. Gynt. In days of yore, Yny dyddiau gynt.

York, & [the capital of the county of the same. name, and in point of dignity the second city in England; very respectable for its antiquity, for here have been, and are every day, disco

« EelmineJätka »