Crebrescit tandem, atque oculis se plurimus offert
Ordinibus structus variis exercitus ingens
Alituum, motisque eventilat aëra pennis.
Turba polum replet, specieque immanis obumbrat
Agmina Pygmæorum, et densa in nubibus hæret:
Nunc densa, at patriis mox reddita rarior oris.
Belli ardent studio Pygmæi, et lumine sævo
Suspiciunt hostem; nec longum tempus, et ingens
Turba Gruum horrifico sese super agmina lapsu
Præcipitat gravis, et bellum sperantibus infert :
Fit fragor; avulsæ volitant circum aëra plumæ.
Mox defessa iterum levibus sese eripit alis,
Et vires reparata iterum petit impete terras.
Armorum pendet fortuna: hic fixa volucris
Cuspide, sanguineo sese furibunda rotatu
Torquet agens circum, rostrumque intendit in hostem
Imbelle, et curvos in morte recolligit ungues.
Pygmæi hic stillat lentus de vulnere sanguis,
Singultusque ciet crebros, pedibusque pusillis
Tundit humum, et moriens unguem execratur acu-
Estuat omne solum strepitu, tepidoque rubescit
Sanguine, sparguntur gladii, sparguntur et alæ,
Unguesque et digiti, commistaque rostra lacertis.
Pygmeadum sævit, mediisque in millibus ardet
Ductor, quem latè hinc atque hinc pereuntia cingunt
Corpora fusa Gruum; mediaque in morte vagatur,
Nec plausû alarum, nec rostri concidit ictu.
Ille Gruum terror, illum densissima circum
Miscetur pugna, et bellum omne laborat in uno :
Cum, subito appulsus (sic Dî voluere) tumultu
Ex inopino ingens et formidabilis Ales
Comprendit pedibus pugnantem; et (triste relatu) Sustulit in cœlum; bellator ab unguibus hæret Pendulus, agglomerat strepitu globus undique densus.
Alituum; frustra Pygmæi lumine mœsto
Regem inter nubes lugent, solitoque minorem
Heroem aspiciunt Gruibus plaudentibus escam.
Jamque recrudescit bellum, Grus desuper urget
Pygmæum rostro, atque hostem petit ardua morsu;
Tum fugit alta volans; is sursàm brachia jactat
Vulneris impatiens, et inanes sævit in auras.
Talis erat belli facies, cum Pelion ingens
Mitteret in cœlum Briareus, solioque Tonantem
Præcipitem excuteret; sparguntur in æthere toto
Fulminaque scopulique: flagrantia tela deorsum
Torquentur Jovis acta manu, dum vasta Gigantum
Corpora fusa jacent, semiustaque sulphure fumant.
Viribus absumptis penitùs Pygmeia tandem
Agmina languescunt; ergo pars vertere terga
Horribili perculsa metu, pars tollere vocem
Exiguam; latè populus Cubitalis oberrat.
Instant a tergo volucres, lacerantque trahuntque
Immites, certæ gentem extirpare nefandam.
Sic Pygmæa domus multos dominata per annos, Tot bellis defuncta, Gruum tot læsa triumphis, Funditus interiit: Nempe exitus omnia tandem Certus Regna manet, sunt certi denique fines, Quos ultra transire nefas: sic corruit olim Assyria Imperium, sic magnæ Persidis imis Sedibus eversum est, et majus utroque Latinum. Elysii valles nunc agmine lustrat inani,
Et veterum Heroum miscetur grandibus umbris
Plebs parva: aut, si quid fidei mereatur anilis
Fabula, Pastores per noctis opaca pusillas
Sæpe vident umbras, Pygmæos corpore cassos.
Dum secura Gruum, et veteres oblita labores,
Lætitiæ penitus vacat, indulgetque choreis,
Angustosque terit calles, viridesque per orbes.
Turba levis salit, et lemurum cognomine gaudet,
AD ALTARE COL. MAGD. OXON.
EGREGIOS fuci tractus, calamique labores,
Surgentesque hominum formas, ardentiaque ora
Judicis, et simulachra modis pallentia miris,
Terribilem visu pompam, tu carmine Musa
Pande novo, vatique sacros accende furores.
Olim planitiem (quam nunc fœcunda colorum
Insignit pictura,) inhonesto et simplice cultu
Vestiit albido, sed ne rima ulla priorem
Agnoscat faciem, mox fundamenta futuræ
Substravit pictor tabulæ, humoremque sequacem
Per muros traxit; velamine monia crasso
Squallent obducta, et rudioribus illita fucis.
Utque (polo nondum stellis fulgentibus apto)
Ne spatio moles immensa dehiscat inani,
Per cava cœlorum, et convexa patentia latè
Hinc atque hinc interfusus fluitaverat æther;
Mox radiante novum torrebat lumine mundum
Titan, et pallens alienos mitius ignes
Cynthia vibrabat; crebris nunc consitus astris
Scintillare polus, nunc fulgor Lacteus omne
Diffluere in cœlum, longoque albescere tractu.
Sic, operis postquam lusit primordia pictor, Dum sordet paries, nullumque fatetur Apellem, Cautius exercet calamos atque arte tenacem
Confundit viscum, succosque attemperat, omnes
Inducit tandem formas; apparet ubique
Muta cohors, et picturarum vulgus inane.
Aligeris muri vacat ora suprema ministris, Sparsaque per totam cœlestis turba tabellam Raucos inspirat lituos, buccasque tumentes Inflat, it attonitum replet clangoribus orbem. Defunctis sonus auditur, tabulamque per imam Picta gravescit humus, terris emergit apertis Progenies rediviva, et plurima surgit imago.
Sic, dum fœcundis Cadmus dat semina sulcis, Terra tumet prægnans, animataque gleba laborat, Luxuriatur ager segete spirante, calescit Omne solum, crescitque virorum prodiga messis. Jam pulvis varias terræ dispersa per oras, Sive inter venas teneri concreta metalli, Sensim diriguit, seu sese immiscuit herbis, Explicita est; molem rursus coalescit in unam Divisum funus, sparsos prior alligat artus Junctura, aptanturque iterum coëuntia membra. Hic nondum specie perfecta resurgit imago, Vultum truncata, atque inhonesto vulnere nares Manca, et adhuc deest informi de corpore multum. Paulatim in rigidum hic vita insinuata cadaver Motu ægro vix dum redivivos erigit artus. Inficit his horror vultus, et imagine tota Fusa per attonitam pallet formido figuram.
Detrahe quin oculos spectator, et ora nitentem Si poterint perferre diem, medium inspice murum, Quà sedet orta Deo proles, Deus ipse, sereno Lumine perfusus, radiisque inspersus acutis. Circum tranquillæ funduntur tempora flammæ, Regius ore vigor spirat, nitet ignis ocellis, Plurimaque effulget majestas numine toto. Quantum dissimilis, quantum o! mutatus ab illo,
Qui peccata luit cruciatus non sua, vitam
Quando luctantem cunctata morte trahebat!
Sed frustra voluit defunctum Golgotha numen
Condere, dum victa fatorem lege triumphans
Nativum petiit cœlum, et super æthera vectus
Despexit lunam exiguam, solemque minorem.
Jam latus effossum, et palmas ostendit utrasque,
Vulnusque infixum pede, clavorumque recepta
Signa, et transacti quondam vestigia ferri.
Umbræ huc felices tendunt, numerosaque cœlos
Turba petunt, atque immortalia dona capessunt.
Matres, et longæ nunc reddita corpora vitæ
Infantum, Juvenes, pueri, innuptæque puellæ
Stant circum, atque avidos jubar immortale bibentes
Affigunt oculos in Numine; laudibus æther
Intonat, et læto ridet cœlum omne triumpho.
His amor impatiens conceptaque gaudia mentem
Funditus exagitant, imoque in pectore fervent.
Non æque exultat flagranti corde Sibylla,
Hospite cum tumet incluso, et præcordia sentit
Mota Dei stimulis, nimioque calentia Phœbo.
Quis tamen ille novus perstringit lumina fulgor?
Quam Mitra effigiem distinxit pictor, honesto
Surgentem e tumulo, alatoque satellite fultam?
Agnosco faciem, vultu latet alter in illo
*Wainfletus, sic ille oculos, sic ora ferebat:
Eheu quando animi par invenietur Imago!
Quando alium similem virtus habitura!.
Irati innocuas securus numinis iras
Aspicit, impavidosque in Judice figit ocellos.
Quin age, et horrentem commixtis igne tenebris
Jam videas scenam; multo hic stagnantia fuco
Moenia, flagrantem liquefacto sulphure rivum
|