Page images
PDF
EPUB

Olim planitiem (quam nunc fœcunda colorum Infignit pictura) inhonefto et fimplice cultu Veftiit albedo, fed ne rima ulla priorem Agnofcat faciem, mox fundamenta futuræ Subftravit pictor tabulæ, humoremque fequacem Per muros traxit; velamine monia crasso Squallent obducta, et rudioribus illita fucis. Utque (polo nondum ftellis fulgentibus apto) Ne fpatio moles immenfa dehifcat inani, Per cava cœlorum, et convexa patientia late Hinc atque hinc interfufus Aluitaverat æther; Mox radiante novum torrebat lumine mundum Titan, et pallens alienos mitius ignes

Cynthia vibrabat; crebris nunc confitus aftris Scintillare polus, nunc fulgor Lacteus omne Diffluere in cœlum, longoque albefcere tra&tu.

Sic, operis poftquam lufit primordia pictor, Dum fordet paries, nullumque fatetur Apellem, Cautius exercet calamos, atque arte tenacem Confundit vifcum, fuccofque attemperat, omnes Inducit tandem formas; apparet ubique Muta cohors, et picturarum vulgus inane. Aligeris muri vacat ora fuprema miniftris, Sparfaque per totam cœleftis turba tabellam Raucos infpirat lituos, buccafque tumentes Inflat, et attonitum replet clangoribus orbem. Defunctis fonus auditur, tabulamque per imam Picta gravefcit humus, terris emergit apertis Progenies rediviva, et plurima furgit imago.

Sic, dum fœcundis Cadmus dat femina fulcis, Terra tumet prægnans, animataque gleba laborat, Luxuriatur ager fegete fpirante, calescit Omne folum, crefcitque virorum prodiga meffis. Jam pulvis varias terræ dispersa per oras, Sive inter venas teneri concreta metalli, Senfim diriguit, feu fefe immifcuit herbis, Explicita eft; molem rurfus coalefcit in unam Divifum funus, fparfos prior alligat artus Junctura, aptanturque iterum coëuntia membra. Hic nondum fpecie perfecta refurgit imago, Vultum truncata, atque inhonefto vulnere nares Manca, et adhuc deeft informi de corpore multum. Paulatim in rigidum hic vita infinuata cadaver Motu ægro vix dum redivivos erigit artus. Inficit his horror vultus, et imagine tota Fufa per attonitam pallet formido figuram.

Detrahe quin oculos fpectator, et, ora nitentem Si poterint perferre diem, medium infpice murum, Qua fedet orta Deo proles, Deus ipfe, fereno Lumine perfufus, radiifque infperfus acutis. Circum tranquillæ funduntur tempora flammæ, Regius ore vigor fpirat, nitet ignis ocellis, Plurimaque effulget majeftas numine toto. Quantum diffimilis, quantum o! mutatus ab illo, Qui peccata luit cruciatus non fua, vitam Quando luctantem cunctata morte trahebat! Sed fruftra voluit defunctum Golgotha numen Condere, dum victa fatorum lege triumphans Nativum petiit cœlum, et fuper æthera vectus Defpexit lunam exiguam, folemque minorem.

vitæ

Jam latus effoffum, et palmas oftendit utrasque, Vulnufque infixum pede, clavorumque recepta Signa, et tranfacti quondam veftigia ferri. Umbræ huc felices tendunt, numerofaque cœlos Turba petunt, atque immortalia dona capeffunt. Matres, et longæ nunc reddita corpora Infantum, juvenes, pueri, innuptæque puellæ Stant circum, atque avidos jubar immortale bibentes Affigunt oculos in numine: laudibus æther Intonat, et læto ridet cœlum omne triumpho. His amor impatiens conceptaque gaudia mentem Funditus exagitant, imoque in pectore fervent. Non æque exultat flagranti corde Sibylla, Hofpite cum tumet inclufo, et præcordia sentit Mota Dei ftimulis, nimioque calentia Phœbo.

Quis tamen ille novus perstringit lumina fulgor?
Quam Mitra effigiem diftinxit pictor, honesto
Surgentem è tumulo, alatoque fatellite fultam?
Agnofco faciem, vultu latet alter in illo
*Wainfletus, fic ille oculos, fic ora ferebat :
Eheu quando animi par invenietur imago!
Quando alium fimilem virtus habitura!-
Irati innocuas fecurus numinis iras

Afpicit, impavidofque in judice figit ocellos.
Quin age, et horrentem commixtis igne tenebris
Jam videas fcenam; multo hic ftagnantia fuco
Monia flagrantem liquefacto fulphure rivum
Fingunt, et falfus tanta arte accenditur ignis,
Ut toti metuas tabulæ, ne flamma per omne
Livida ferpat opus, tenuefque abfumpta recedat

*Coll. Magd. Fundator.

Pictura in cineres, propriis peritura favillis.
Huc turba infelix agitur, turpifque videri
Infrendet dentes, et rugis contrahit ora.
Vindex à tergo implacabile fævit, et enfem
Fulmineum vibrans acie flagrante fceleftos
Jam Paradifeis iterum depellit ab oris.
Heu! quid agat triftis? Quo fe cœleftibus iris
Subtrahat? O! quantum vellet nunc æthere in alto
Virtutem colere! at tandem suspiria ducit
Nequicquam, et fero in lacrymas effunditur; obftant
Sortes non revocandæ, et inexorabile numen.
Quam varias aperit veneres pictura ! periti
Quot calami legimus vestigia! quanta colorum
Gratia fe profert! tales non difcolor Iris
Oftendat, vario cum lumine floridus imber
Rore nitet toto, et gutta scintillat in omni.
O fuci nitor, O pulchri durate colores!
Nec, pictura, tuæ languefcat gloria formæ,
Dum lucem videas, qualem exprimis ipfa, fupremam.

HIC

SPHÆRISTERIU M.

ubi graminea in latum fefe explicat æquor Planities, vacuoque ingens patet area campo, Cum folem nondum fumantia prata fatentur Exortum, et tumidæ pendent in gramine guttæ, Improba falx noctis parva incrementa prioris Defecat, exiguam radens a cefpite meffem: Tum motu affiduo faxum versatile terram

Deprimit extantem, et furgentes atterit herbas,
Lignea percurrunt vernantem turba palæftram
Uncta, nitens oleo, formæ quibus effe rotunda
Artificis ferrum dederat, facilifque moveri.
Ne tamen offendant incauti errore globorum,
Quæque fuis incifa notis ftat fphæra; sed unus
Hanc vult, quæ infufo multum inclinata metallo
Vertitur in gyros, et iniquo tramite currit ;
Quin alii diverfa placet, quam parcius urget
Plumbea vis, motuque finit procedere recto.

Poftquam ideo in partes turbam diftinxerat æquas
Confilium, aut fors; quifque fuis accingitur armis.
Evolat orbiculus, qua curfum meta futurum
Defignat; jactique legens veftigia, primam,
Qui certamen init, fphæram demittit, at illa
Leniter effufa, exiguum quod ducit in orbem,
Radit iter, donec fenfim primo impete feffo
Subfiftat: fubito globus emicat alter et alter.

Mox ubi funduntur late agmina crebra minorem Sparfa per orbiculum, ftipantque frequentia metam, Atque negant faciles aditus; jam cautius exit, Et leviter fefe infinuat revolubile lignum. At fi forte globum, qui mifit, fpectat inertem Serpere, et impreffum fubito languefcere motum, Pone urget sphæræ veftigia, et anxius inftat, Objurgatque moras, currentique imminet orbi. Atque ut fegnis honos dextræ fervetur, iniquam Incufat terram, ac furgentem in marmore nodum. Nec rifus tacuere, globus cum volvitur actus Infami jactu, aut nimium veftigia plumbum

« EelmineJätka »