van dit Kwikmiddel veel beter omzwagtelt, dan enkel vet zou kunnen doen, waar van wy een gelykzoortig voorbeeld vinden in het met wasch bereid glas van Antimonie. Hier komt nog by, dat, volgens deeze bereiding, het Kwikmiddel onder de gefmoltene ftoffen wordt gemengd, het geen buiten twyffel eene veel naauwkeuriger vereeniging der kwikdeelen met de deeltjes der vetftoffen veroorzaakt, dan ooit door eene enkele werktuigkundige wryving, zonder hulp der warmte, kan bekomen worden; naardien 'er met zodanig eene wryving nog fteeds metaaldeeltjes kunnen overblyven, die, omdat zy niet behoorlyk door eene vereeniging met vetdeeltjes zyn verftompt, door hunne fcherpe puntjes het zo gevoelig oog kunnen beledigen. Daarenboven heeft deeze Zalf nog dit voordeel boven de gewoone bereidingen, dat de zelve, door het kleevend vermogen der wasch, meerder aan den rand der oogleden hangen blyft, gevolgelyk niet zo ligt door de vogten van het oog ontbonden wordt en dus minder werkzaam is op de oppervlakte des oogbols, dan wel op de Meyboomiaanfche kliertjes der oogleden, die meestal de voornaame zitplaats der vogtige Oogontsteekingen uitmaaken. Meermaalen heb ik ondervonden, dat, wanneer by deeze Zalf dunnere vetstoffen, by voorbeeld Althea zalf, wierden gedaan, met oogmerk om dezelve te verzagten, die daarentegen meerder prikkelend wierd, naardien de Zalf, nu dunner geworden zynde, zich meerder over de oppervlakte des oogbols verfpreidde, en deszelfs zo gevoelige zenuwtjes nu fterker aandeed.

Het best gebruikt men deeze Zalf op de volgende wyze, Men neemt daar van de grootte van een klein wit erwtje tusfchen de vingeren, en laat dezelve dus, of ook wel door middel van een kool vuur, vloeibaar worden. Hierop brengt men deeze ftoffe in den binnenften ooghoek, tusfchen de oogleden, waar door dezelve zich van zelve over de geheele binnenfte oppervlakte verfpreidt. Men doet dit maar ééns in het etmaal, en wel des avonds, even vóór dat men zich naar bed begeeft. Deeze voor zorg brengt zeer veel tot de geneezing toe; dewyl niets de werking der middelen, tegen de Ontsteekingen der Oogen, meerder bevordert, dan de duisternis, en de afweezigheid der lichtstraalen, die anderzins door haare prikkeling, de werking der beste Oogmiddelen onnut kunnen maaken. In den morgenftond wascht men de Zalf

Q 5

we

wederom uit de oogen, met laauwe melk; voornaame lyk, op dat niet eenige deeltjes der aangebragte vettig. heden, door de hette des deels rans geworden zynde, hetzelve zouden prikkelen. By lieden, wier oogen zeer gevoelig zyn, kunnen ook lapjes, met deeze Žalf beftreeken, over de oogleden gehangen worden.

Van deeze Oogzalf bedien ik my by alle Oogontsteekin gen, die van geen waaren ontitooken aart zyn, dat is by de zodanige, die geene aderlaatingen, bloedzuigers, enz. vorderen, by welke dit middel, ten minsten in den beginne, te veel zou prikkelen, en dus meer kwaad dan goed doen. Het best geneest deeze Zalf de vogtige. Oog ontsteekingen met opgezwollene oogleden, gelyk ook wan neer de oogleden aan elkanderen kleeven door eene fcherpe lymerige ftoffe. Ondertusfchen doet het middel ook teeds den grootften dienst in allerlei andere fleepende Oogontsteekingen, hoedanige zyn de zinkenaartige, de kropzeerige, de venerifche, de fchurftige, enz. Zelfs geneest zomwylen, door het gebruik van dit middel, de ondoorfchynendheid van het Hoornvlies; terwyl deszelfs vlekken 'er niet zelden door worden weggenomen...

BYZONDERHEDEN AANGAANDE DE THEE, EN DER ZELVER BEREIDING IN CHINA.

(Getrokken uit de Reisbefchryving van Lord MACARTNEY.)

Overal, waar men in China de Theeboomen op eene

geregelde wyze behandeld vindt, ziet men dezelve op ryen geplant, die voortgekomen zyn uit zaaden, op een afftand van vier voeten van elkander gezaaid, in een grond die vooraf van alle onkruid is gezuiverd. Zelden vindt men den Theeboom in laage moerasfige oorden, dewyl deeze voor den Rystteelt bewaard worden. Zo veel te uitgebreider zyn daarentegen de bosfchen dier boomen in het bergachtig gedeelte des Ryks, vooral in de Provincie van Fochen. Men houdt deezen boom laag, om zo veel te gemaklyker zyne bladeren te kunnen plukken, welke men driemaalen in het jaar inzamelt, eens in her Voorjaar en nog twee keeren geduurende den Zomer.

De lange en tedere takken van den Theeboom ontfpruiten byna onmiddelbaar uit den wortel, zonder een tusfchenkomenden ftam : het is een heesterachtig Gewas,

niet ongelyk aan den Roozenboom. De bladen en opengegaane bloembladen gelyken ook wel eenigzins naar de Roos. De verfchillende hoedanigheid der Thee hangt af, eensdeels van den grond, op welken de boom is gegroeid, anderdeels van den verschillenden tyd, op welken de bladen zyn geplukt, en eindelyk van de verfchillende handelwyzen, die in de bereiding in acht genomen worden. De grootste en oudste bladen zyn de flegtíte, en dienen alleen voor de armen. Deeze worden doorgaans verkogt zonder eene merkelyke voorafgaande bereiding, en hebben dien groenen fmaak, die aan byna alle groene kruiden eigen is. Doch deeze groenheid verdwynt ras, om plaats te maaken voor den byzonderen fmaak, die ieder gewas afzonderlyk kenfchetst.

Eer de jonge en geachte bladen verkogt worden, on• dergaan zy aanmerkelyke bereidingen. De bladen worden door vrouwen tusfchen haare vingeren gewreeven, ongeveer in die gedaante, welke zy hadden, toen zy nog in den bladknop zaten vervolgens worden de opgerolde bladen geftrooid op plaaten van gebakken aarde, of koper van veel dunner maakzel, dan iemand in EuTopa dezelve zou kunnen vervaardigen. Deeze plaaten worden op een vuur van houtskool geplaatst, 't welk alle overgebleevene vogtigheid uitdroogt, terwyl de bladen door de uitdrooging die vaste zamengefchrompelde gedaante aanneemen, waar in wy dezelve ontvangen. De kleur en zamentrekkende fmaak der groene Thee ontftaan hier uit, dat derzelver bladen zeer jong geplukt zyn, en haare volle rypheid nog niet bekomen hebben.

De gedroogde Thee wordt gepakt in groote kister, die van binnen bekleed zyn met lood en met de breede bladen van eenige plantgewasfen. Het is maar al te waar, dat de Chineefche arbeiders de Thee in de kisten pakken, door ze daar in te trappen met hunne voeten, gelyk men op zommige plaatzen het zap uit de druiven perst. Niettegenttaande dit morfig gebruik der Chineefche pakkers, zyn, zo wel de voornaame lieden als de gemeene, in dit uitgebreid gebied, ten hoogten op dee. zen drank verzot. De beste Thee is duurder te Pekin, dan te Londen. Men vindt, vooral in het Zuidelyk deel des Ryks, zulke uitgebreide plantzoenen van dit Gewas, dat, al hield de aflevering naar Europa eensklaps op, zulks byna geene daaling in de pryzen binnenslands zou veroorzaaken; 't geen nog zo veel te aanmerkelyker is,

om

om dat de hoeveelheid der Thee, onder anderen jaarlyks noodig voor 't gebruik van Engeland en deszelfs Volk plantingen, die in 't begin deezer eeuw geen vyftig duizend ponden beliep, thans vermeerderd is tot de verbaazende hoogte van twintig millioenen ponden.

De Hollanders zyn de eerften geweest, die dit Kruid in Europa hebben overgebragt. Gehoord hebbende, dat de Chineezen een algemeen gebruik maakten van het aftrekzel eener zekere Plant, trachtten zy dezelve te verruilen tegen de Salie, die in China alleen bekend was van wegen haare Geneeskundige deugden. Doch het Europisch Gewas maakte geen opgang; terwyl daarentegen het gebruik van den Chineefchen drank ras alom verfpreid wierd.

BEHOUD EN GENEESWYZE VAN BOOMEN, welker BAST RONDSOM DOOR SCHAAPEN IS AFGEKNaagd.

MEDEBURGERS!

In de ommetrek van het gedeelte der Bataaffche Republiek, 't welk ik bewoon, heb ik het genoegen, om, zints een geruimen tyd, het Houtgewas, vaa verfcheidenerlei aart, in cene zeer groote maate vermenigvuldigd, en anders nutloos liggende ftreeken daar mede beplant, te zien. Veel korter tyd is het geleden, dat ik, in diezelfde ommettreeken, als daar toe zeer "gefchikt, het allezins nuttig Schaapvee zag vermenig,,vuldigen, en geheele kudden dryven, waar men voorheen niet dan enkel loopende Schaapen, zo dezelve in 't geheel, aanfchouwde. Hoe fchadeloos over 't alge. ,, meen het Schaap met regt befchouwd worde kent » egter elk den knabbelenden aart deezer Beesten, en ,, weet, hoe dezelve, in grooten getale, door dit knabbe,, len, aan het Houtgewas geene geringe fchade kunnen ,, toebrengen. In de boomgaarden onzer Boeren, die onder het geboomte veelal Schaapen laaten weiden, merkte men voorlang op, dat zy de jong geplante, door "omwindzelen, tegen dit geknabbel, niet zelden voor dezelve doodlyk, beveiligden. Die voorzorge kan niet "gedraagen worden in wyduitgestrekte Houtplantadien, ,, en vinden deeze gevolglyk zich blootgefteld aan de in » vernieling eindigende afknaagingen van den bast.

"

De

n

"

"

De Planter, wien dit ongeluk overkomt, zal gaarne een middel weeten, om dit doodlyk gevolg, indien dit ge,, knaag zyn geboomte overkomt, geweerd te zien. Dusdanig een middel, om de gefchondene Boomen te behouden en te geneezen, trof ik aan, in de Transactions "of the Society inftituted at London, for the Encoura"gement of Arts, Manufactures and Commerce, with the Premiums offered in the Year 1796. Vol. XIV; en; fchoon daar alleen omtrent Vrugtboomen beproefd en "goed gevonden, zou het, myns bedunkens, ook in andere gevallen van denzelfden dienst kunnen wee,, zen; of althans, zo iemand het ongeluk hadt van die "ongenoode Gasten in zynen Vrugtboomgaard te kry"gen, kunnen aangewend worden. Hoe het zy, ik oordeel het bekendmaaken eene plaats in uw Mengelwerk ,,waardig, ten welken einde ik het aanbiede. Het is begreepen in eenen Brieve, door Mr. BUCKNALL ter gemelde Societeit ingeleverd, van Mr. FAIRMAN, Miller's Houfe Lynfted, Kent. Het middel van Weder-Ombasting der Boomen, door Schaapen afge knaagd, ftelt hy in deezer voege voor."

"

van

In den ftrengen Winter des Jaars 1794 kwam een aantal ter vetmesting gehoudene Schaapen in een my toebehoorenden uitgeftrekten Vrugtboomgaard. Binnen kor ten tyd knaagden zy den bast af van verfcheide Boomen; geheel in 't ronde waren zy daar van beroofd, en het hout bloot, ten minsten op een ommekring van zestien duimen.

Zeer trof my dit ongeval, en ik befloot iets in 't werk te stellen tot behoudenis deezer Boomen, en dezelve, indien mogelyk, voor den anders onvermydelyken dood te behoeden. Eerst liet ik de takken van verscheide der meest befchadigde Boomen afkappen, en van de groot. ste deezer takken haalde ik den Bast af, by ftrooken van twee of drie duimen breed, en ftelde vier of vyf van deeze ftrooken rechtstandig rondsom de afgeknaagde gedeelten der Boomftammen; vooraf had ik zorgvuldig al het gebeetene weggenomen; daar op voegde ik de Bastftrooken aan, zo verre de Boom ontbast was, en voegde de einden dier Baststrooken zodanig, dat ik my den omloop der fappen mogt belooven; vervolgens bond ik dezelve wel vast met bindgaaren; hier over ftreek ik een mengzel van klei en koemist, met een weinig zand; dit

al